Improvisation – Practice and exercises #3
Εκκίνηση και Αρχή – Starting and Beginning
for English scroll down or press here
Αυτοσχεδιασμός – Πρακτική και ασκήσεις #0
Άσκηση – Exercise #1
Άσκηση – Exercise #2
Άσκηση – Exercise #3
Άσκηση – Exercise #4

Πολύ συχνά στη δημιουργική διαδικασία γίνεται συζήτηση για την αρχή και το τέλος. Θυμάμαι ότι στις διαλέξεις κατά την διάρκεια της πρώτης καραντίνας, η Laurie Anderson ανέφερε ότι δεν θέλει να υπάρχει διάλειμμα στις παραστάσεις της γιατί τότε θα ήταν αναγκασμένη να βρίσκει δύο αρχές και δύο τέλη.
Οι αρχές και τα τέλη είναι οι απόλυτες στιγμές απόφασης που ο καλλιτέχνης διακόπτει την πραγματικότητα του κοινού ώστε να εισάγει την δική του οπτική (το αντίστροφο χρονικά συμβαίνει με το τέλος).
Ας εστιάσουμε στην εκκίνηση. Ο καλλιτέχνης έρχεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα του κοινού και θα προσπαθήσει να την διακόψει ώστε να “ταξιδέψει” το κοινό. Στις παραστάσεις με σόλο μουσική πολλές φορές αλλάζει ο χρόνος από την στιγμή που τα φώτα ανάβουν μέχρι να “αρχίσει” η μουσική. Ενώ έχει αρχίσει η παράσταση και οι ήχοι γεμίζουν τον χώρο, η μουσική δεν έχει ακόμα εκκινήσει. Ενώ κινούμαστε οι καλλιτέχνες, χρειάζεται χρόνος για να καταφέρουμε να διακόψουμε την πραγματικότητα του κοινού και να τους μεταφέρουμε στην δική μας διάσταση. Το παράδοξο αυτό συμβαίνει γιατί, όπως προανέφερα, η μουσική συγκρούεται με την πραγματικότητα αλλά και γιατί η ταχύτητα της μουσικής είναι πιο γρήγορη από την ανθρώπινη αντίληψη. Ενώ υπάρχει στον χώρο, χρειαζόμαστε χρόνο – όχι να την ακούσουμε σαν ηχητικό σήμα αλλά σαν μορφή και σαν περιεχόμενο. Για αυτό οι δημιουργικές διαδικασίες απαιτούν χρόνο ανάπτυξης και την αντίστοιχη υπομονή και επιμονή από τους καλλιτέχνες. Στην εκκίνηση ένας έμπειρος καλλιτέχνης αφουγκράζεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα το κοινό, την ψυχολογική κατάστασή του, το πολιτικό κλίμα. Ενώ εκκινεί να κινείται, να μιλά ή να παράγει ήχο, χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα για να αρχίσει να παράγει τέχνη η οποία τραβά την προσοχή του κοινού. Αυτή την ικανότητα, να αφουγκραζόμαστε το κοινό και τον χώρο και να τα συνεπαίρνουμε με την μουσική ή με τον χορό μας, την χρειαζόμαστε ιδιαίτερα στον αυτοσχεδιασμό διότι το περιβάλλον, το κοινό και η βάση για την δημιουργία συνεχώς αλλάζουν και διαφοροποιούνται ανά παράσταση.
Ο καλύτερος τρόπος να την εξασκήσουμε, είναι στην μελέτη, μέσω παρατήρησης. ΞΕΚΙΝΟΥΜΕ να παίζουμε ή τραγουδάμε ή χορεύουμε και παρατηρούμε πότε η “δράση” έχει ΑΡΧΙΣΕΙ. Δεν σκεφτόμαστε τι παίζουμε/χορεύουμε/τραγουδάμε αλλά πότε αυτό αρχίζει. Όταν αισθανθούμε ότι αυτή έχει ξεκινήσει, τότε ακαριαία ΣΤΑΜΑΤΑΜΕ. Με αυτή την άσκηση, εξασκούμαστε στο να αναγνωρίζουμε πότε μία ιδέα έχει αποκτήσει μορφή και περιεχόμενο και να έχουμε οξυμένα τα αντανακλαστικά μας ώστε να ξεχωρίζουμε μορφολογικά τις ιδέες μας. Στόχος της άσκησης επίσης είναι να ελέγξουμε την συνείδηση μας, να αντιληφθούμε σε τι στάδιο εξέλιξης βρίσκεται η κάθε ιδέα μας.
Η άσκηση μπορεί να γίνει επίσης και με 2 ή περισσότερα άτομα (όσο πιο πολλά τόσο πιο δύσκολο) στα οποία οι μουσικοί ξεκινούν ταυτόχρονα και διακόπτουν χωρίς συνεννόηση όταν αισθανθούν ότι μία ιδέα έχει αρχίσει.
Όσο εκτελούμε την άσκηση σκεφτόμαστε και θέτουμε τα εξής ερωτήματα:
- Ποια ήταν η διαφορά από την στιγμή εκκίνησης της μουσικής και από την στιγμή που η μουσική όντως ξεκίνησε;
- Τι θα συνέβαινε αν συνέχιζα; Πόσο περισσότερο θα μπορούσε η ιδέα αυτή να κρατήσει;
- Πόσο διάρκεια είχε το διάστημα μεταξύ “εκκίνησης” και “αρχής”;
Very often in the creative process there is a discussion about beginning and end. I remember in the lectures during the first quarantine, Laurie Anderson mentioned that she didn’t want there to be a break in her performances because then she would be forced to find two beginnings and two endings.
Beginnings and endings are the ultimate moments of decision when the artist interrupts the audience’s reality in order to introduce her own perspective (the reverse is chronologically true with endings).
Let’s focus on the beginning. The artist is confronted with the reality of the audience and will try to interrupt it in order to “take the audience on a journey”. In performances with solo music many times the time changes from the moment the lights come on until the music “starts”. While the performance has begun and the sounds fill the space, the music has not yet started. While we artists are moving, it takes time to be able to interrupt the reality of the audience and transport them into our own dimension. This paradox happens because, as I mentioned before, music collides with reality but also because the speed of music is faster than human perception. While it exists in space, we need time – not to hear it as a sound signal but as a form and as content. This is why creative processes require development time and the corresponding patience and perseverance from the artists. At the start an experienced artist listens to the audience, their psychological state, the political climate within a few seconds. While he starts moving, talking or producing sound, it takes a period of time to begin producing art that captures the audience’s attention. This ability, to listen to the audience and the space and to enthrall them with our music or dance, is particularly needed in improvisation because the environment, the audience and the basis for creation are constantly changing and varying from performance to performance.
The best way to practice it is in study through observation. We START playing or singing or dancing and observe when the “action” has BEGUN. We don’t think about what we are playing/dancing/singing but when it begins. When we sense that it has begun, we instantly STOP. With this exercise, we practice recognizing when an idea has taken form and content and have our reflexes sharp enough to distinguish our ideas morphologically. The aim of the exercise is also to check our consciousness, to become aware of what stage of development each idea is in.
The exercise can also be done with 2 or more people (the more the harder) in which the musicians start simultaneously and stop without consultation when they feel that an idea has begun.
As we perform the exercise we think and ask ourselves:
- What was the difference between the moment the music started and the moment the music actually started?
- What would happen if I continued? How much longer could this idea last?
- How long was the interval between “starting” and “beginning”?
Translated with www.DeepL.com/Translator (free version)